۱۰ دلیل ممکن برای سرعت پایین و عدم کارایی مطلوب کامپیوتر
توسط مریم احدی
آیا پس از گذشت چند دقیقه از آغاز لود این صفحه، سیستم شما هنوز صفحه را بصورت کامل لود نکرده؟ اگر این چنین است، شما تاحالا نیمی از راه را برای پیدا کردن مشکل کندی سیستم خود پیموده‌اید. دلایل زیادی وجود دارند که باعث می‌شوند لپ‌تاپ‌ها یا کامپیوترهای دسکتاپ کند شوند و بیشتر شبیه کامپیوترهای دهه‌ی ۹۰ میلادی کار کنند!
چه درحال وب گردی باشید، چه درحال تایپ مقاله و یا چه درحال بازی، عملکرد ضعیف سیستم بدون شک بر کار شما تاثیر خواهد گذاشت. نکته‌ی جالب توجه در این مورد این است که این مشکلات قابل جلوگیری هستند؛ یا در بدترین حالت، به سادگی قابل حل هستند! در این مقاله نگاهی خواهیم انداخت به شایع‌ترین مشکلاتی که باعث عملکرد ضعیف سیستم می‌شوند. از سخت‌افزار ضعیف تا ضعف سیستم مدیریت اپلیکیشن‌ها، تهویه هوای نامناسب و نیاز سیستم به defragment همگی در این مقاله مورد برسی قرار گرفته‌اند تا بتوانید دلیل این ضعف عملکرد در سیستم خود را متوجه شوید. در اکثر موارد، شما می‌توانید بدون پرداخت هزینه و در زمانی کوتاه مشکل سیستم خود را برطرف کنید.
۱- راه‌اندازی سیستم:
مدت‌زمان موردنیاز برای بوت شدن ویندوز معمولاً در تمامی کامپیوترها یکسان است ولی به دلیل لود شدن درایورها و فایل‌های آغازین، این زمان در سیستم‌های مختلف باهم تفاوت دارد. درصورتی که نرم‌افزاری بروی سیستم خود نصب کنیدکه نیاز به اجرا همراه با فایل‌های آغازین ویندوز را داشته باشد، ممکن است باعث بروز کندی در سیستم و یا حتی فریز شدن‌های آزاردهنده‌ی آن شود.
برای جلوگیری از این مسئله باید از لود شدن تعداد بالای اپلیکیشن‌ها در یک زمان، جلوگیری کنید. ابزارهای بسیاری در این زمینه وجود دارند که می‌توانند مشکل سرعت پایین لودشدن اولیه‌ی ویندوز را برطرف کنند. از بخش MSConfig ویندوز گرفته تا اتورن‌ها.
۲- یکپارچه‌سازی هارد درایو:
یکی از شایع‌ترین دلایل کندی سیستم‌ها، عدم یکپارچه سازی هارد درایو است. هرچند که این روزها با ساخت هاردهایی با ظرفیت‌های بالا و فایل‌هایی بسیار حجیم درمورد این موضوع سوالاتی مطرح شده است. البته برسی‌های مربوط به چک کردن یکپارچگی هارد چندان زمان زیادی نمیگرید و می‌تواند نتیجه‌ای بسیار زیاد بر سرعت سیستم شما بگذارد. برای انجام این کار در ویندوز، به منوی Start و سپس به Computer بروید. درایو C را انتخاب کنید و بروی آن راست کلیک کنید. سپس به مسیر Properties، قسمت Tools و بخش Defragment Now بروید و ادامه‌ی کار را دنبال کنید.
البته باید توجه داشت که در درایوهای SSD انجام چنین کاری ممکن نیست و باید از بهینه‌ساز های دیگری برای انجام این کار استفاده کرد.
۳- فایل‌های موقتی دائمی بیش‌از اندازه!
فولدرهای Temporary به فولدرهایی گفته می‌شود که فایل‌های موقتی ویندوز در آنها ذخیره می‌شود. برای مثال، زمانی که درحال وبگردی هستید، عکس‌ها و فایل‌های لود شده از وب در این فولدر بصورت موقتی ذخیره می‌شوند.
زمانی‌که بیش از ۹۰ درصد فضای هارد شما پر باشد، با کندی سیستم روبرو خواهید شد. برای جلوگیری از بروز این مشکل، یکی از بهترین راهکار های موجود، پاک کردن فایل های موقتی است که گاهی پس از گذشت زمان نیز بصورت اتوماتیک پاک نمی‌شوند. پاک کردن مرورگر وب و نصب دوباره‌ی آن نیز راهکار مناسبی برای این مشکل است. پاک کردن هیستوری و فایل‌های موقتی مرورگرها معمولاً از داخل خود آنها امکان پذیر است ولی برای سایر اپ ها می‌توان از بهینه‌ساز CCleaner استفاده نمود.
۴- کانفیگ نادرست Pagefile:
پیام‌های ارور و کارایی ضعیف سیستم، ممکن است ناشی از کانفیگ نادرست Pagefile ویندوز باشد. Pagefile محلی است که در آن پردازش‌های مربوط به سیستم انجام می‌شود و می‌تواند شامل حجم زیادی از فایل های موقتی باشد.
حل مشکل Pagefile کار ساده‌ای است. از منوی استارت، بروی Computer راست کلیک کنید. سپس بخش Properties را باز کنید و از آنجا به مسیر Advanced > Settings > Performance > Advanced بروید. زیر بخش Virtual Memory بروی Change کلیک کنید و سایز Pagefile را تغییر دهید تا بتوانید از حداکثر حافظه‌ی رم دستگاه خود استفاده کنید.
توجه کنید درصورتی که فضای بیشتری قابل اختصاص‌یافتن نباشد باید نرم‌افزار های خود را پاک کنید یا از یک هارد جدید استفاده کنید.
۵- پاک‌کردن اپلیکیشن‌ها و رجیستری ویندوز:
زمانی که نرم‌افزاری را از روی سیستم خود پاک می‌کنید، uninstaller آن برنامه، لزوماً بصورت کامل تمامی فایل‌های مربوط به آن برنامه را پاک نمی‌کند. به همین دلیل هم می‌توانید از ابزار Piriform CCleaner برای پاکسازی کامل یک برنامه یا فایل‌های باقی‌مانده از یک برنامه یا مشکلات رجیستری ویندوز استفاده کنید.
رجیستری ویندوز مثل یک دیتابیس بزرگ است که شامل مسیر فایل‌ها و دستورعمل های مربوط به ویندوز و سایر نرم‌افزارهای نصب‌شده است که ممکن است گاهی دچار بهم‌ریختگی یا بیش‌ازحد پرشدن شود. درصورت بروز این اتفاق‌ها، سرعت بوت سیستم کاهش پیدا می‌کند، کارایی سیستم ضعیف‌تر می‌شود و خاموش شدن سیستم و قابلیت ادامه از Sleep آن بسیار طولانی می‌شود.
در این مورد هم CCleaner به‌کار شما می‌آید. البته نرم‌افزارهای مشابه دیگری نیز برای انجام این کار وجود دارند که می‌توانند مشکلات مربوط به رجیستری ویندوز را برطرف کنند. این نکته را فراموش نکنید که پیش از اینکه برای این‌کار اقدام کنید، حتماً از رجیستری ویندوز خود بکاپ تهیه کنید؛ چراکه پس‌از انجام این کار ممکن است حتی سیستم شما کندتر از پیش کار کند!
۶- سرعت پایین شبکه:
هرچند که ممکن است سرعت اینترنت سیستم چندان ارتباط زیادی با کارایی آن نداشته باشد، ولی درصورتی که درحال دانلود فایل باشید ، از سرویس‌های ابری استفاده کنید و یا از پلتفرم‌های مجازی استفاده کنید، سرعت اینترنت به مسئله‌ای مهم تبدیل می‌شود.
برای حل این مشکل، ابتدا کابل اینترنت خود را برسی کنید تا آسیب‌دیده و خراب نباشد. درصورتی هم که از روترهای وایرلس استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که از بهترین کانکشن موجود استفاده می‌کنید. زمانی را هم به برسی کانفیگ‌های روتر خود اختصاص دهید. با استفاده از Windows command prompt و دستور tracert می‌توانید سرعت اینترنت خود را برسی کنید. برخی از وبسایت‌ها نیز امکان تست سرعت را برای شما فراهم کرده‌اند.
مشکلات مربوط به شبکه‌ی محلی خود را نیز از قلم نیندازید. نرم‌افزارهای مدیریت شبکه با شناسایی ایجاد کننده‌های اختلال در شبکه امکان پاکسازی آنها را به شما می‌دهد.
۷- ویروس‌ها و ابزارهای جاسوسی:
اگر از ابزارهای امنیتی استفاده می‌کنید، قاعدتاً باید سیستم شما را در برابر ویروس ها و بدافزارها حفاظت کند. نرم‌افزارهای مخرب یکی از اصلی‌ترین دلایل موجود برای عملکرد ضعیف سیستم هستند و قابلیت نصب اتوماتیک نرم‌افزارهای دیگری را بروی سیستم شما دارند. بدافزارها فقط در فرم‌های ویروس، کرم و تروجان به سیستم‌ها منتقل نمی‌شوند. بسیاری از تولبارها و اپلیکیشن‌های فیسبوک قابلیت انجام چنین کاری را دارند!
می‌توانید از بابت بدافزارها خیالی راحت داشته باشید اگر سیستم شما از بهترین آنتی‌ویروس‌ها و بهترین anti-malware ها استفاده کند و هرزچندگاهی تست‌های امنیتی آنها را بروی سیستم خود اجرا کنید. پاک کردن سیستم از ویروس‌ها و بدافزارها درصورتی که آنتی ویروسی بروی سیستم نباشد، کاری دشوار است.
۸- نرم‌افزارهای امنیتی:
سعی کنید همیشه از آنتی‌ویروس‌ها و anti-malware های شناخته‌شده استفاده کنید. چراکه درصورت استفاده از ابزار رایگان موجود، کمپانی تولید کننده‌ی آن درصورت آلوده شدن سیستم شما هیچگونه مسئولیتی قبول نمی‌کند.
با استفاده از بخش Task Manager ویندوز می‌توانید بفهمید کدام‌یک از اپلیکیشن‌ها یا آنتی‌ویروس‌های نصب شده بروی سیستم درحال استفاده‌ی بیش از حد از سخت‌افزار و درنتیجه کندی سیستم هستند. با استفاده از کلیدهای ترکیبی CTRL+SHIFT+ESC می‌توانید به این بخش دسترسی داشته باشید. در قسمت Processes and Performance می‌توانید نرم‌افزارهای پرمصرف را شناسایی کنید. درصورتی که اپ مذکور، اپی امنیتی باشد، می‌توانید از بخش تنظیمات آن اپ بهینه‌سازی‌هایی برای کاهش استفاده از منابع انجام دهید و یا کلاً آن‌را پاک کنید. از آنجایی که آنتی‌ویروس‌های رایگان زیادی در اینترنت هستند، پیدا کردن یک جایگزین مناسب برای آن کار چندان دشواری نیست.
همچنین توجه داشته باشید که اجرای هم‌زمان دو آنتی‌ویروس می‌تواند نتیجه‌ی عکس داشته باشد. چراکه هریک از آنتی‌ویروس‌ها، دیگری را به عنوان یک خطر شناسایی می‌کند و باعث کاهش بازدهی سیستم می‌شود.
۹- سخت‌افزار قدیمی:
یکی از احتمالات غیرمشهودی که باعث بروز مشکلات سیستمی می‌شود، استفاده از سخت‌افزار قدیمی در سیستم است. شاید این اتفاق برای شما آشنا باشد که شخصی سیستم پنج سال پیش خود را قسمت به قسمت ارتقا می‌دهد ولی در پایان کار بازدهی سیستم آنطور که پیش‌بینی می‌شود، نیست!
این مشکل عموماً به این خاطر پیش می‌آید که تمام اجزا بجز تنها یکی ارتقا پیدا می‌کنند. مثلا، مقدار رم آنطور که نیاز است تنظیم نمی‌شود؛ یا سرعت bus مادربورد به گونه‌ای درست تنظیم نمی‌شود.
همچنین، استفاده از کابل‌های قدیمی در اتصالات میان سخت‌افزارها می‌تواند موجب ازبین رفتن برخی اطلاعات در زمان جابجایی آنها و درنتیجه کندی سیستم می‌شود.
۱۰- موقعیت، تهویه و جریان‌هوا:
مواردی که می‌توانند عمر دستگاه شما را تحت تاثیر بگذارند، کم نیستند ولی یکی از مهم‌ترین آنها که توجه زیادی باید به آن شود، گردوخاک است.
گردوخاک می‌تواند باعث ویرانی در سیستم شود و به همین دلیل هم سیستم گاهی نیاز به پاکسازی گردوخاک از دریچه‌ها، کابل‌ها، فن‌ها و heatsink ها دارد. سیستم داخلی تهویه‌هوای سیستم باید بخش‌هایی مثل پردازنده، کارت گرافیک و مادربورد را خنک نگه دارد و درصورتی که این چنین نباشد، سیستم بخوبی کار خود را انجام نخواهد داد.
سیستم باید در جایی قرار گیرد که جریان هوا امکان جابجایی داشته باشد و درصورتی که این چنین باشد، تا حد زیادی از گرما بیش از اندازه سیستم و ورود گردوخاک به آن آسوده خواهید بود.
با استفاده از تعمیرات معمول سرعت سیستم خود را بالا ببرید!
استفاده از یک، چند یا همه‌ی راه‌حل های گفته شده در این مقاله می‌تواند سرعت سیستم شما را بهبود بخشد و در برخی موارد نیز نتایجی خیره‌کننده داشته باشد.
ولی به هرحال هیچ‌گاه نباید تعمیرات معمول را فراموش کرد. هرچند که سیستم شما هیچگونه گردوخاکی نداشته باشد و با استفاده از بهینه‌ساز‌های گوناگون مثل CCleaner بهینه شود، باید یک روز از ماه را به برسی قطعات سخت‌افزار دستگاه خود بپردازید و برسی کنید که آیا سخت‌افزار دستگاه شما بصورت بهینه کار می‌کنید یا خیر؟
و در پایان، ابزار جانبی کامپیوترها معمولاً قیمت بالایی دارند. با جمع‌آوری هزینه‌های آن می‌توانید بهترین نتیجه را از سیستم خود دریافت کنید.
مریم احدی
مریم احدی هستم، طراح و توسعه دهنده وب سایت، از سال 94 به صورت حرفه ای شروع به فعالیت در زمینه طراحی وب سایت کردم و علاقه شدیدی به طراحی انواع وب سایت و فروشگاه اینترنتی دارم، و همچنین بسیار علاقه مند و مشتاق به استفاده از تکنولوژی های جدید و بروز در زمینه طراحی وب سایت هستم.
مطالب پیشنهادی
روش هایی جهت حفظ رتبه در موتورهای جستجو
25 مهر 1396